UCHWAŁA NR XXIV/226/16
RADY MIEJSKIEJ W GRYFINIE
z dnia 30 czerwca 2016 r.

w sprawie rozpatrzenia wezwania do usunięcia naruszenia prawa

Na podstawie art. 101 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446) uchwala się, co następuje:

§ 1. Nie uwzględnia się wezwania do usunięcia naruszenia prawa, złożonego dnia 16 czerwca 2016 r. przez pełnomocnika Państwa ... *), dotyczącego uchwały Nr XV/145/11 Rady Miejskiej w Gryfinie z dnia 29 grudnia 2011 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenów w obrębach: Żórawie, Żórawki, Pniewo, Bartkowo gminy Gryfino (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego z 13 lutego 2012 r. poz. 323) z przyczyn wskazanych w uzasadnieniu do uchwały.

§ 2. Zobowiązuje się Przewodniczącą Rady Miejskiej do powiadomienia pełnomocnika Skarżących o stanowisku zajętym przez Radę, poprzez przesłanie kopii niniejszej uchwały.

§ 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

 

PRZEWODNICZĄCA RADY

Elżbieta Kasprzyk

 

Uzasadnienie

W dniu 16 czerwca 2016 r. do Rady Miejskiej w Gryfinie wpłynęło wezwanie do usunięcia naruszenia prawa dotyczące uchwały nr XV/145/11 Rady Miejskiej w Gryfinie z dnia 29 grudnia 2011 r. w sprawie planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego terenów w obrębach: Żorawie, Żórawki, Pniewo, Bartkowo, złożone przez pełnomocnika ... *). W wezwaniu wskazano, iż doszło do naruszenia przepisów prawa tj. art. 140 kc oraz art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz 24 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Po zapoznaniu się z wezwaniem Rada Miejska w Gryfinie nie uwzględnia wezwania do usunięcia naruszenia prawa.
Wskazać należy, iż sformalizowaną procedurę sporządzania i uchwalania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy oraz jego zakres reguluje ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Istotnym elementem procedury sporządzania i uchwalania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy jest udział w niej zainteresowanych stron. Możliwość aktywnego udziału właścicieli nieruchomości w procesie tworzenia planu miejscowego przejawia się w uprawnieniu do składania wniosków, do udziału w dyskusji publicznej nad rozwiązaniami przyjętymi w projekcie planu, czy też do wnoszenia uwag dotyczących projektu planu. Realizując ustawowy obowiązek ogłoszenia o podjęciu przez radę gminy uchwały o przystąpieniu do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Gryfino, skierowano zaproszenie do składania wniosków do planu miejscowego w formie obwieszczenia na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta i Gminy w Gryfinie w dniach od 29 października 2008 roku do 5 grudnia 2008 roku, komunikatu w prasie lokalnej (Gazeta Wyborcza - 29 października 2008 roku) oraz obwieszczenia na stronie internetowej (www.bip.gryfino.pl - 29 października 2008 roku). Możliwość wpływu na treść planu, Skarżący mieli także w toku dyskusji publicznej nad rozwiązaniami przyjętymi w projekcie planu oraz w czasie trwania wyłożenia projektu do publicznego wglądu. Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wyłożono do publicznego wglądu od 17 grudnia 2010 roku do 8 lutego 2011 roku (obwieszczenie na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta i Gminy Gryfino od 8 grudnia 2010 roku do 23 lutego 2010 roku, ogłoszenie w prasie - Gazeta Wyborcza - 8 grudnia 2010 roku, Gazeta Gryfińska - 14 grudnia 2010 roku, obwieszczenie na stronie internetowej www.bip.gryfino.pl - 8 grudnia 2010 roku). W czasie trwania wyłożenia projektu planu miejscowego do publicznego wglądu, zorganizowano dyskusję publiczną nad rozwiązaniami przyjętymi w projekcie dnia 7 lutego 2011 roku. W ogłoszeniu wyznaczono termin do składania uwag do projektu planu (23 lutego 2011 roku). Uprawnienie do wniesienia uwag nie zostało obwarowane żadnymi warunkami, co do treści lub przesłanek wniesienia uwagi. Mając na uwadze powyższe należy wskazać, iż Skarżący mieli zapewniony aktywny udział w procesie sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Podjęte działania, w szczególności formy publicznego powiadamiania o działaniach podejmowanych w ramach procedury opracowywania projektu planu były zgodne z wymogami prawnymi i umożliwiały Skarżącym partycypację w tworzeniu dokumentu. Natomiast, Skarżący nie zgłaszali wniosków do planu, nie uczestniczyli w dyskusji publicznej, jak również nie składali też uwag do projektu planu. W kontekście braku takich oraz jakichkolwiek innych działań właścicieli nieruchomości objętych obszarem opracowania planu miejscowego w trakcie trwania procedury sporządzania projektu planu nie sposób zasadnie zarzucić organom gminy również przekroczenia granic władztwa planistycznego, a zwłaszcza niezapewnienia Skarżącym udziału w procesie sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Dodatkowo należy wskazać, iż przez działki nr 2/6 i 2/7 w obrębie Żórawie, których właścicielami są Skarżący, przebiegały w czasie tworzenia projektu planu miejscowego i nadal przebiegają: napowietrzna linia elektroenergetyczna 220 kV Krajnik – Glinki oraz napowietrzna linia elektroenergetyczna SN 15 kV. W związku z powyższym przedmiotowy teren jest obszarem z ograniczeniami użytkowania wynikającymi ze stanu faktycznego poprzedzającego wejście w życie przedmiotowego planu. Ograniczenia te obejmują praktycznie całą powierzchnię działki nr 2/6, która zarówno przed wejściem w życie planu, jak i jego wejściu w życie była wyłączona z możliwości zabudowy mieszkaniowej i blisko połowę powierzchni działki nr 2/7. Wynikają one bezpośrednio z ustawy Prawo budowlane, Norm Technicznych oraz przepisów wykonawczych regulujących warunki techniczne budynków oraz ich usytuowanie (rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzenia dotrzymania poziomów i były znane Skarżącym, co najmniej od lutego 2009 roku tj. od momentu otrzymania decyzji o warunkach zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie jednorodzinnego budynku mieszkalnego oraz budynku gospodarczego na działkach nr 2/6 i 2/7. Zauważyć należy, iż przeznaczenie w planie miejscowym niewielkiego fragmentu działki nr 2/6 w obrębie Żórawie o pow. 0,01 ha pod infrastrukturę techniczną – elektroenergetykę, projektowaną stację transformatorową sieci SN, spowodowane było położeniem całej działki 2/6 w strefie oddziaływania w/w dwóch linii elektroenergetycznych. Z uwagi na ograniczenia już występujące w strefie oddziaływania linii, lokalizacja stacji transformatorowej (niezbędnego elementu infrastruktury rozwijającej się miejscowości) na takim obszarze stanowi rozwiązanie optymalne, gdyż dotyczy terenu i tak już faktycznie ograniczonego w użytkowaniu, a jednocześnie niewielkiego, położonego na samym skraju działki nr 2/6 i posiadającego bezpośredni dostęp do drogi publicznej, co minimalizuje uciążliwość umiejscowienia tej funkcji w danym miejscu. Przedmiotowy teren został wyznaczony na przecięciu obu linii energetycznych, czyli w miejscu niejako podwójnie ograniczonym w swobodzie korzystania oraz w bezpośrednim sąsiedztwie słupa linii SN istniejącego w tym miejscu w czasie sporządzania planu. Z kolei przewidziana tam stacja transformatorowa ma służyć obsłudze właśnie przechodzącej nad terenem Zr.59.01.E linii średniego napięcia 15 kV, w celu jej umieszczenia pod ziemią, co niewątpliwie poprawiłoby znacząco warunki korzystania Skarżących ze swojej nieruchomości, albowiem zniknęłaby wówczas jedna ze stref oddziaływania linii elektroenergetycznej na należącej do nich działce 2/6 i 2/7. Rozwiązanie takie jest zatem dla samych Skarżących niewątpliwie korzystne. Należy również podkreślić, że Gmina Gryfino nie dysponuje w tym obszarze żadną nieruchomością stanowiącą jej własność, na której można byłoby ulokować projektowaną stację transformatorową sieci SN. Natomiast, ulokowanie stacji transformatorowej na innych terenach prywatnych po tej samej stronie drogi wiązałoby się z ograniczeniem praw własności, natomiast właściciele nieruchomości położonych po drugiej stronie drogi mogliby słusznie argumentować, że skoro istniejąca napowietrzna linia SN nie obciąża ich nieruchomości, to dlaczego mają zostać obciążeni skutkami jej umieszczenia pod ziemią. Poza tym byłoby to rozwiązanie kosztowniejsze, gdyż wymagające poprowadzenia podłączenia linii SN do stacji umieszczonej po drugiej stronie drogi.
W związku z powyższym należy wskazać, iż zarzuty Skarżących dotyczące naruszenia art. 140 kc oraz art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie zasługują na uwzględnienie. Współkształtowanie bowiem przez miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego wraz z innymi przepisami prawa treści prawa własności stanowi przewidziane w art. 140 kc przedmiotowe ograniczenie w sposobie wykonywania tego prawa, poddając korzystanie z nieruchomości rygorom wynikającym z treści miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (wyrok NSA z dnia 6 października 1999 roku w sprawie o sygn. akt IV SA 1670/97). Natomiast, wyposażenie Rady Miejskiej w kompetencje do wiążącego określania treści prawa własności nieruchomości jest głównym atrybutem władztwa planistycznego gminy. Jak wykazano powyżej miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego będący przedmiotem wezwania został sporządzony i uchwalony w zgodzie w powszechnie obowiązującymi przepisami, dlatego też mimo niosących w swej treści ograniczeń w wykonywaniu prawa własności nieruchomości, nie narusza konstytucyjnej zasady ochrony własności, przewidzianej w ustawie zasadniczej, ponieważ wprowadzone ograniczenia są racjonalne i uzasadnione z punktu widzenia zasady proporcjonalności.
W tym miejscu należy również zauważyć, iż co prawda stosownie do brzmienia art. 1 ust. 2 pkt 7 w/w ustawy w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym uwzględniać trzeba prawo własności, ale nie wyklucza możliwości ingerencji w jego zakres. Wskazuje się na to zwłaszcza w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. W wyroku z dnia 16 kwietnia 2002 r. (SK 23/01, OTK ZU 2002, nr 3/A, poz. 26) Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że w art. 31 ust. 3 Konstytucji została wyrażona zasada proporcjonalności, która oznacza wymóg każdorazowego stwierdzenia potrzeby ingerencji w danym stanie faktycznym w zakres prawa lub wolności jednostki, przy wzięciu pod uwagę konieczności stosowania tylko takich środków prawnych, które będą służyć realizacji zamierzonych celów. Z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 maja 2002 roku (K 20/2001, OTK ZU 2002, nr 3/A, poz. 34) wynika, że zasada proporcjonalności przewidziana w art. 31 ust. 3 Konstytucji, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem tego Trybunału, odnosi się do ogółu sytuacji, w których państwo za pomocą stosowanego przez siebie prawa, może oddziaływać na pozycję osób. W doktrynalnym ujęciu wymóg proporcjonalności nazywany jest zakazem nadmiernej ingerencji i oznacza konieczność zachowania proporcji pomiędzy ograniczeniem danego konstytucyjnego prawa lub wolności (czyli nałożonymi na jednostkę obciążeniami), a zamierzonym celem (pozytywnym efektem) danej regulacji prawnej. Wymóg proporcjonalności oznacza również konieczność wyważania dwóch dóbr (wartości), których pełna realizacja jest niemożliwa, a także konieczność dbania o właściwe ustalenie proporcji pomiędzy ochroną interesu publicznego z jednej strony, a ograniczeniem prywatnych interesów właścicieli z drugiej. Ingerencja w sferę prawa własności musi bowiem pozostawać w racjonalnej i odpowiedniej proporcji do celów dla osiągnięcia, których plan wprowadza określone ograniczenia. W wyroku z dnia 31 maja 2010 roku NSA precyzyjnie wskazał na sposób rozstrzygania o naruszeniu zasady proporcjonalności: „odnosząc powyższe wskazania (co do interpretacji zawartej w art. 31 ust. 3 Konstytucji zasady proporcjonalności) do ograniczenia praw konstytucyjnych w planie zagospodarowania przestrzennego Sąd stwierdza, że rozstrzygając o konieczności ograniczenia takich praw w tym akcie prawa miejscowego należy przede wszystkim ocenić, czy konkretne ograniczenie jest niezbędne dla realizacji konstytucyjnie uzasadnionych celów. Następnie, czy realizacja tego celu w określonych warunkach jest możliwa bez konieczności ograniczenia praw kogokolwiek. Jeżeli zaś w warunkach konkretnej sprawy nie można zrealizować celu konstytucyjnie uzasadnionego bez ograniczenia czyichkolwiek praw, to należy ocenić, czy przyjęte w planie rozwiązanie prawa te ograniczy w najmniejszym stopniu” (wyrok NSA z dnia 31 maja 2010 roku w sprawie o sygn. akt II OSK 575/10). W realiach niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż istnienie linii SN na danym terenie jest niezbędne z punktu widzenia interesu publicznego - zapewnienia dostaw energii elektrycznej. W interesie publicznym (jak również w interesie skarżących) jest również tzw. skablowanie tej linii, czyli umieszczenie jej pod ziemią wraz z budową naziemnej trafostacji, w celu uzyskania większego bezpieczeństwa i mniejszej uciążliwości użytkowania linii elektroenergetycznej SN. Ze względu na brak terenów publicznych konieczne jest w celu realizacji tego interesu użycie terenu prywatnego, a jak wykazano wyżej przyjęte w planie rozwiązanie ograniczy w najmniejszym stopniu istniejące prawa właścicielskie.
W związku z powyższym również zarzut naruszenia przepisu art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym należy uznać za bezzasadny. Na mocy przywołanego przepisu nie można odmówić właścicielowi nieruchomości prawa do jej zagospodarowania, w przypadku, gdy przewidywane użycie nieruchomości jest zgodne z warunkami ustalonymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Należy jednak podkreślić, że w/w przepis wyraźnie wskazuje pierwszeństwo interesu publicznego przed interesem prywatnym, w szczególności w przypadku lokalizacji inwestycji celu publicznego, jak ma to miejsce w niniejszej sprawie. Natomiast, skoro nie można żądać ochrony prawnej własności ponad to, co przewiduje art. 54 Konstytucji RP i w ślad za nim art. 140 kc oraz art. 6 ustawy o planowaniu przestrzennym, bowiem wszystkie w/w przepisy ustawowe wprowadzają ograniczenie własności w ramach dopuszczalnych prawnie granic przewidzianych w ust. 3 art. 64 Konstytucji RP, zatem me można skutecznie wywodzić naruszenia art. 140 kc w związku z art. 6 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, skoro przepisy te z natury swej ograniczają prawo własności, a tym samym naruszają interes prawny właściciela, jednak w granicach dopuszczonych przez prawo, które nie zostały w danej sprawie przekroczone. W konsekwencji wskazać należy, że ograniczenia, które mogą się pojawiać w związku z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli mieszczą się w przyznanych ustawowo ramach, nie stanowią naruszenia prawa i nie mogą być podstawą do stwierdzenia nieważności uchwały.